Kaby Lake: de volgende golf

Na de eerste golf Kaby Lake-processoren in augustus 2016, toen dual-core modellen voor mobiele computers, komt nu de tweede golf. Het bestaat uit de S-modellen voor desktopcomputers, de quad-core H-processoren voor krachtige notebooks en de U-processoren met Iris Plus grafische voorzieningen. Daarnaast brengt Intel ook vPro-processoren uit voor zakelijke notebooks.

Met Kaby Lake, de zevende generatie Core-processoren, had Intel eindelijk het tick-tock schema doorbroken: Het is de derde 14-nanometerprocessor van de chipfabrikant in Santa Clara, Californië. Kaby Lake heeft dus geen significante nieuwe architectonische kenmerken, maar is een optimalisatie van zijn voorganger Skylake.

Intel presenteerde de eerste Kaby Lake-processoren van de Y- en U-serie aan het publiek voor de IFA 2016. Deze processoren, zes in totaal met een TDP van 4,5 en 15 watt, waren bedoeld voor tablets, 2-in-1 computers en lichte notebooks. Nu lanceert Intel nog eens maar liefst 40 Kaby Lake-processoren.

Hogere kloksnelheid: Kaby Lake S voor pc’s

De topper onder de nieuwe processoren is de Core i7-7700K. De quad-core processor met multithreading en open multiplier draait in turboboost met maximaal 4,5 GHz, de voorganger i7-6700K neemt genoegen met 4,2 GHz. De basisklok van de Kaby Lake-processor is met 200 MHz verhoogd tot 4,2 GHz in vergelijking met zijn Skylake-voorganger. Intel beweert ook de overklokmogelijkheden van de nieuwe modellen te hebben verbeterd. Zo heeft de processor nu zijn eigen AVX(2)-vermenigvuldigingsfactor, die lager kan worden ingesteld zodat het stroomverbruik niet buitensporig toeneemt in overgeklokte systemen.

Intel heeft ook een overvloed aan andere S-modellen met socket 1151 voor desktop PC’s geïntroduceerd, elk met een hogere kloksnelheid dan hun Skylake voorgangers. De i5-modellen hebben nog steeds zes in plaats van acht MB cache en moeten het stellen zonder hyperthreading. Er zijn ook geen significante wijzigingen in de Core i3 van de zevende generatie met slechts twee cores maar vier threads.

Alle Kaby Lake-processors hebben een geïntegreerde GPU met verschillende prestatiekenmerken. Ook hier zijn de verschillen eerder klein. Nieuw is de verbeterde ondersteuning voor 4K-video’s. In combinatie met Windows 10 Anniversary Edition en de Edge-browser kunnen 4K-video’s van Netflix worden gestreamd. Voor de meeste desktop pc’s voor consumenten zou deze functie echter van weinig belang moeten zijn, omdat een extra grafische kaart van AMD of Nvidia toch al wordt gebruikt.

Intel voorziet de nieuwe desktop processoren van een serie nieuwe chipsets: Z270, Q270, H270 en B250. Vergeleken met de 100-serie bieden ze extra PCIe 3.0 lanes en ondersteuning voor Intels Optane-geheugen. De M.2 kaarten met 3D Xpoint geheugen zijn echter nog niet beschikbaar. Zij zullen waarschijnlijk in eerste instantie alleen op de markt komen met een geringe opslagcapaciteit en zijn bedoeld om te dienen als cache voor HDD’s.

De nieuwe chipsets bieden ook geen ondersteuning voor USB 3.1 Gen2 met 10 GBit/s. Voor een snellere USB-verbinding moeten moederbordfabrikanten waarschijnlijk Intels Thunderbolt 3-chips blijven gebruiken.

Kaby Lake voor krachtige notebooks

Andere Core-processors van de zevende generatie zijn de H-modellen met vier kernen en BGA-behuizing en de U-modellen met snelle geïntegreerde graphics en een extra eDRAM-chip. Ook hier zijn de kloksnelheden verhoogd, en sommige processoren nemen nu de vier-GHz horde in Turbo Boost. De geïntegreerde graphics met 48 executie-eenheden en 64 MB eDRAM dragen nu de aanduiding Iris Plus Graphics en werken met een iets hogere klokfrequentie.

De Xeon v6-processoren, die verwant zijn aan de H-modellen, zijn bedoeld voor mobiele werkstations. Zij verschillen in hun ondersteuning van ECC-geheugen. De CM238 chipset is compatibel met beide processorseries. Het is de eerste mobiele chipset met PCI Express 3.0 ondersteuning. Hier kunnen tot 20 lanes worden gebruikt.

vPro voor bedrijfscomputers

Een aantal van de nieuwe processors is compatibel met Intels vPro-technologie voor eenvoudiger centraal beheer met out-of-band-ondersteuning en met extra beveiligingsfuncties. Met Kaby Lake is daar nu Intel Authenticate aan toegevoegd, een multifactor authenticatieprocedure die PIN-invoer, biometrie, smartphone-positie en Intels Active Management-technologie kan combineren voor een veilige aanmelding bij de computer.

Uitgerust voor AMD’s Ryzen?

De vooruitgang ten opzichte van Skylake is met Kaby Lake beperkt. Daarom vergelijkt Intel zelf de prestaties van de nieuwe processoren niet met de directe voorganger, maar met drie jaar oude systemen. Het zal interessant zijn wanneer AMD in het eerste kwartaal zijn Ryzen-modellen voor desktopcomputers lanceert. Dan zouden Intels Core i7-processoren een mogelijk nog superieure uitdager kunnen ontmoeten, een situatie waarmee Intel al jaren niet te maken heeft gehad. Hoe Intel zal reageren is op dit moment onzeker. Er wordt in de industrie gespeculeerd dat de overstap naar een 10-nanometerproces nog voor een Kaby Lake-verversing zal zorgen en met Coffee Lake zelfs gunstigere hexa-core CPU’s op een 14-nanometerbasis.

>