Welke regels gelden bij thuiswerken? Kunnen risicogroepen gewoon thuisblijven uit angst voor besmetting? En moeten werknemers in quarantaine ook vanuit het thuiskantoor werken? Lees hier welke regelingen van toepassing zijn.
Wanneer kan ik als werkgever mijn werknemers naar het thuiskantoor sturen?
Huiskantoor kan alleen eenzijdig door de werkgever worden gelast als daar een uitdrukkelijke afspraak over is gemaakt in de arbeidsovereenkomst of een bedrijfsakkoord. Zo niet, dan moet de werknemer eerst akkoord gaan met de thuiswerkplek.
Moeten werkgevers hun contract aanpassen als zij werknemers naar de thuiswerkplek willen sturen?
Als er nog geen akkoord is over de thuiswerkplek, moeten werkgevers de arbeidsovereenkomst dienovereenkomstig aanpassen. In een dergelijke overeenkomst moeten dan ook verdere details worden geregeld, zoals de verstrekking van apparatuur voor het thuiskantoor, kosten en uitgaven, verzekering, toegangsrechten van de werkgever en de beëindiging van het thuiskantoor.
Welke regels gelden bij thuiswerken?
De algemene voorschriften van de Arbeidstijdenwet inzake maximale werktijden, pauzes en rusttijden, alsmede gezondheid en veiligheid op het werk zijn ook van toepassing in het kantoor aan huis.
Hoe kan de werkgever de arbeidstijd controleren?
De werkgever kan de werknemer onder meer verplichten precies op te schrijven wanneer hij de dagelijkse toegestane arbeidstijd overschrijdt. Vervolgens moet hij deze gegevens aan de werkgever overleggen.
Welke apparatuur moet de werkgever ter beschikking stellen?
In een kantoor aan huis moet de werkgever de werknemer in principe op zijn kosten de nodige apparatuur ter beschikking stellen. Dit omvat bijvoorbeeld kantoormeubilair, IT-apparatuur en schrijfmateriaal. Hij kan de werknemer niet dwingen met zijn eigen apparatuur te werken.
Kan een werkgever toegang eisen tot het thuiskantoor van zijn werknemer?
Werkgevers hebben over het algemeen geen recht van toegang tot het thuiskantoor van hun werknemers. De reden hiervoor is de gegarandeerde onschendbaarheid van de woning in de basiswet. Daarom moet de werkgever de werknemer zo nodig een overeenkomstig toegangsrecht laten verlenen als onderdeel van de overeenkomst inzake de vestiging aan huis.
Kan ik een werknemer in de thuiswerkplek ook taken opdragen die hij of zij anders niet in het bedrijf hoeft op te pakken, bijvoorbeeld lichte kantoorwerkzaamheden?
In principe hoeven werknemers alleen de taken op zich te nemen die horen bij de functie die in de arbeidsovereenkomst is overeengekomen. Uitzondering: De werkgever heeft dit in de arbeidsovereenkomst uitdrukkelijk voorbehouden in het kader van een zogenoemde overplaatsingsclausule. In dat geval kan de werkgever de werknemer andere redelijke taken opdragen. Deze moeten echter overeenstemmen met de beroepskennis en -ervaring van de werknemer.
Wie is aansprakelijk als er een ongeluk gebeurt in het kantoor aan huis?
Als een ongeval zich voordoet terwijl de werknemer een activiteit verricht die expliciet binnen de reikwijdte van zijn werk valt, wordt dit beschouwd als een arbeidsongeval. Dit geldt ook wanneer hij bijvoorbeeld zijn bureau verlaat en een weg aflegt binnen het woongebouw. Voorwaarde hiervoor is echter een rechtstreeks zakelijk belang. Zogenaamde “self-serving activities”, bijvoorbeeld water halen om te drinken, vallen hier niet onder.
Krijgen werknemers een aanspraak op kantoor aan huis vanwege angst voor coronabesmetting, bijvoorbeeld als onderdeel van de risicogroep?
In principe bestaat er geen aanspraak op kantoor aan huis – tenzij zo’n aanspraak is overeengekomen in de arbeidsovereenkomst of cao. Als de werknemer niet ziek is, moet hij daarom met zijn werkgever om de tafel gaan zitten en zo nodig met hem afspreken om thuis te werken.
Kan ik mijn werknemer verplichten thuis te werken zolang hij alleen in quarantaine is om besmetting te voorkomen?
Omdat thuiswerken niet eenzijdig kan worden bevolen, moeten beide partijen – d.w.z. werkgever en werknemer – het er eerst over eens worden. Een andere mogelijkheid is dat hierover al een afspraak is gemaakt in de arbeidsovereenkomst of een bedrijfsakkoord. Als dit het geval is, mag de werkgever van de werknemer verwachten dat hij vanuit zijn thuiskantoor werkt, zelfs tijdens een officieel opgelegde quarantaine. Indien dit niet het geval is, lijdt de werknemer inkomensverlies. De werkgever is dan verplicht het loon door te betalen. Hij kan deze betaling echter later door de autoriteiten laten terugbetalen.
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op ons partnerportaal MM MaschinenMarkt.
* Dr. Sascha Morgenroth is hoofd van de praktijkgroep Arbeidsrecht, Annalena Wissel is onderzoeksmedewerker bij het handelsrechtkantoor Simmons & Simmons in Frankfurt am Main.