Het herroepingsrecht voor consumenten is sinds juni 2014 in alle lidstaten uniform geregeld in de EU Richtlijn Consumentenrechten. De tenuitvoerlegging in Duitsland is al in 2013 bij wet besloten en vastgelegd in paragraaf 355 van het Duitse burgerlijk wetboek.
Veel consumenten weten niet dat er een aanzienlijk verschil bestaat tussen aankopen in winkels voor postorderbedrijven en in postorderbedrijven. In tegenstelling tot een wijdverspreide veronderstelling bestaat er geen wettelijk verankerd ruilrecht voor een aankoop in een winkel. Het hangt uitsluitend van de goede wil van de detailhandelaar af of hij de goederen al dan niet terugneemt. De situatie is anders wanneer de leverancier reclame maakt met een recht op ruil. Als zij bijvoorbeeld een “geld-terug-garantie” bieden, moeten zij zich aan deze belofte houden. In de regel bieden alle winkels een retourrecht van 14 dagen, al was het maar om imagoredenen.
Bij aankoop via internet of een catalogus heeft de klant daarentegen een wettelijk herroepingsrecht. De termijn is 14 dagen. Dit houdt in dat de klant de bestelde goederen binnen 14 dagen zonder opgaaf van redenen mag terugsturen. Hij moet echter uitdrukkelijk verklaren dat hij gebruik maakt van zijn herroepingsrecht – ook dit is nieuw geregeld in de EU-richtlijn. Dit kan nu zelfs telefonisch, maar is niet aan te raden vanwege de mogelijke moeilijkheid om bewijs te leveren.
Bepaling van de herroepingstermijn
De consument moet er allereerst rekening mee houden dat weekenden en feestdagen ook meetellen voor het herroepingsrecht van 14 dagen. Het is dus geen 14 werkdagen. De termijn begint te lopen wanneer de verkoper de klant schriftelijk (per brief, fax of e-mail) op zijn herroepingsrecht heeft gewezen en de goederen door de klant zijn ontvangen. Als de informatie onjuist of onjuist blijkt te zijn, wordt de termijn verlengd tot maximaal 12 maanden en 14 dagen overeenkomstig de EU-richtlijn.
Uitzonderingen op het herroepingsrecht
Sommige goederen zijn in het algemeen uitgesloten van het herroepingsrecht. Dit geldt voor op maat gemaakte producten zoals een op maat gesneden inbouwkeuken, voor bederfelijke waren, voor hygiëneartikelen met een verzegeling of voor cd’s en dvd’s waarvan de verzegeling al is verbroken of de beschermfolie al is verwijderd. Producten die niet kunnen worden teruggezonden (zoals stookolie) en veel diensten zijn ook uitgesloten.
Kosten en procedure voor een retourzending
De handelaar kan de kosten van levering aan de klant niet terugvorderen, mits het om een standaardlevering gaat. Indien de klant echter bijvoorbeeld per expresse bestelt, moet hij zelf de extra kosten dragen. Hetzelfde geldt voor de kosten van een retourzending. Als de detailhandelaar niet aanbiedt om als gebaar van goede wil voor de terugzending te betalen, moet de klant de portokosten betalen. Ook moet worden opgemerkt dat de goederen binnen de annuleringstermijn van 14 dagen moeten worden geretourneerd, anders kan de aanspraak op terugbetaling vervallen.
Foute veronderstellingen over het recht van retour
Wijdverbreid in het recht van retour is dat goederen alleen kunnen worden geretourneerd met een ontvangstbewijs. In principe is echter geen ontvangstbewijs nodig. Als de verkoper echter weigert de claim te aanvaarden, kunnen er alleen gerechtelijke stappen tegen hem worden ondernomen.
Het gerucht gaat ook dat goederen alleen in de originele verpakking mogen worden geretourneerd. Met name online-kleinhandelaren hebben vaak clausules die voorschrijven dat bij het retourneren van goederen de originele verpakking met binnenverpakking moet worden gebruikt. In zijn arrest van 10 november 2005, Ref.: 1 U 127/05, heeft het Oberlandesgericht Frankfurt een dergelijke beperking van het recht op terugkeer echter ontoelaatbaar verklaard.