Winnaars en verliezers op de werkplek van de toekomst

Innovaties versterken het concurrentievermogen. Zij worden vaak tegengehouden door silo-structuren in het bedrijf. Deze moeten zowel op personeels- als op managementniveau worden uitgesplitst. Intelligente technologieën zullen niet alleen de toekomst van het werk veranderen, maar ook die van hele samenlevingen.

In de modezaak Adler zorgt de RFID-servicerobot “Tory” dagelijks voor de registratie van tekorten, zodat tijdig kan worden overgegaan tot nabestellingen. Adler gaat uit van een gemiddeld gebruik van de robot van vijf tot zeven jaar. De kosten voor de invoering worden gecompenseerd door de aanzienlijke vermindering van handmatige taken. De robot neemt bijvoorbeeld de inventarisatietaken over, zodat er geen externe dienstverlener nodig is om op een bepaalde datum de inventarisatie uit te voeren. De return on investment (RoI) wordt dus al na 1,5 jaar bereikt.

DHL gebruikt een gegevensbril en augmented reality (AR) om werknemers onnodige ritten en dus tijd en kosten te besparen. In de toekomst kan men niet om intelligente technologieën en automatisering heen. Terwijl zij enerzijds de werknemers ontlasten, bevorderen zij tegelijkertijd een gefundeerde angst voor baanverlies. Volgens Forrester zal 80 procent van de banen veranderen. Tegelijkertijd zal tegenover 13 procent van de nieuwe banen die door automatisering ontstaan, ongeveer 30 procent van de banen die verloren gaan staan.

Automatisering verandert de samenleving

Er zal meer werk komen voor mensen die rechtstreeks contact met klanten hebben, interdisciplinaire vaardigheden bezitten, kennismakelaars zijn of tot de digitale elite behoren. Minder, daarentegen, voor mensen die op specifieke gebieden werken, fysiek of locatiegebonden. Analisten voorspellen ook een toenemende inkomensongelijkheid, waarbij degenen die niet op tijd de nodige vaardigheden verwerven, in het nadeel zijn. Automatisering zal ook de uitbesteding aan lage-lonen-landen tot een minimum beperken.

Deze veranderingen zullen niet in de komende decennia plaatsvinden, maar in de komende jaren. Het dagelijks werk zal dan worden bepaald door een symbiotische relatie tussen mens en machine. De automatisering zal dan ook verstrekkende gevolgen hebben voor de samenlevingen en de economieën.

Silo’s afbreken – ook in het management

Voor bedrijven betekent dit dat zij zich dienovereenkomstig moeten positioneren om de concurrentiedruk het hoofd te kunnen bieden. Hiërarchische organisatiestructuren moeten worden afgebroken. In plaats van de silostructuur, waarin de respectieve werknemers min of meer alleen hun afdeling kennen en hier op basis van reeds lang bestaande structuren omhoog kunnen schuiven op de carrièreladder, zullen er straks werknemers zijn in voortdurend wisselende teams.

Google en andere bedrijven uit Silicon Valley passen deze vorm van teamwork al toe in het zogenaamde OKR-concept (Objectives and Key Results). OKR is een raamwerk voor modern management dat de individuele taken van teams en medewerkers koppelt aan bedrijfsstrategie, -plannen en -visie. De doelstellingen en voornaamste resultaten worden ambitieus gekozen en moeten blijk geven van een zekere bereidheid om risico’s te nemen. Door uit comfortzones te stappen, wordt innovatie aangemoedigd. Bij Google wordt een streefcijfer van 60 tot 70 procent als optimaal beschouwd. Google gebruikt OKR echter niet als basis voor evaluatie. Duitse ondernemingen zijn momenteel nog steeds geneigd te vertrouwen op de traditionele methode van “management by objectives”.

“Bedrijven moeten lerende organisaties worden,” concludeert Pascal Matzke, VP en analist bij Forrester. “Ook leiderschap zal er in de toekomst anders uitzien. Het benutten van menselijke kracht in combinatie met automatisering en kunstmatige intelligentie stelt het management in staat het bedrijf snel aan de marktsituatie aan te passen en te innoveren”