Veel managed service providers beheren al delen van de IT van hun klanten in de cloud. Door de toestroom van hyperscalers, die hand in hand gaat met een gebrek aan know-how en middelen aan de gebruikerskant, zal deze dienst aan belang blijven winnen.
Beheerde diensten zijn in het kanaal gearriveerd. Bij systeemhuizen in Europa zijn zij thans goed voor bijna een vijfde van de inkomsten. Het cijfer komt uit de studie “Trends in Managed Services 2018”, die de softwareleverancier Solarwinds MSP in april van dit jaar publiceerde. Onder dienstverleners die zichzelf in de eerste plaats als MSP’s beschouwen, ligt dit aandeel zelfs op 38 procent. De auteurs van de studie verwachten dat de inkomsten uit beheerde diensten in het kanaal sterker zullen blijven groeien dan de inkomsten uit andere activiteitsgebieden zoals de verkoop van hardware en software of professionele diensten.
Niet iedereen associeert echter precies hetzelfde met het dienstenmodel, dat bovendien niet altijd duidelijk wordt onderscheiden van outsourcing en onderhoudscontracten. De enige twee kerncriteria die onbetwist zijn, zijn dat beheerde diensten – in tegenstelling tot eenmalige advies- en integratiediensten (professionele diensten) – permanente diensten zijn en dat dienstverleners dus operationele taken vervullen voor hun klanten in een duidelijk afgebakend IT-segment. In de praktijk zijn er talrijke verschillende versies van het model. Het spectrum varieert van operationele diensten die systeemhuizen ter plaatse bij bedrijven leveren, via diensten op afstand voor het beheer van systemen op locatie, tot diensten die providers als dienst leveren op infrastructuren die ze zelf exploiteren.
Provisioning in the cloud
MSP’s maken bovendien steeds vaker gebruik van cloudplatforms voor provisioning in plaats van hun eigen infrastructuren, omdat deze een hogere mate van schaalbaarheid en geavanceerdere mogelijkheden voor automatisering bieden. Solarwinds concurrent Kaseya ziet wereldwijd een duidelijke trend naar dit model. In de “2019 MSP Benchmark Survey” van de leverancier staat dat 70 procent van de providers “momenteel een deel van de IT van hun klanten in een publieke cloudomgeving beheert”. De auteurs van de studie splitsen het globale cijfer echter niet uit per regio. In Duitsland, waar het MKB lange tijd sceptisch tegenover de cloud heeft gestaan, ligt dit cijfer waarschijnlijk nog lager.
Hoe het ook zij, de groeiende vraag naar managed services en het toenemende gebruik van hyperscalers in dit land gaan hand in hand en zijn van elkaar afhankelijk. De reden hiervoor is eenvoudigweg het gebrek aan vaardigheden aan de gebruikerszijde. Veel bedrijven zijn niet alleen niet in staat cloud-architecturen te ontwerpen en workloads daarnaar te migreren. Vaak ontbreekt het hen ook aan de know-how en middelen voor de latere exploitatie van de cloudomgeving. Dit is waar MSP’s het werk voor hen kunnen doen. In dit verband spreekt men van managed cloud providers. Vooral middelgrote bedrijven maken steeds vaker gebruik van hun diensten “omdat ze de toenemende uitdagingen van een hyperscale public cloud op het gebied van kostenoptimalisatie, 24/7 monitoring of beveiliging niet meer aankunnen met hun eigen personeel”, zoals Holger Müller, COO bij de in Keulen gevestigde managed hosting provider PlusServer, opmerkt.
Vraag naar ondersteuning in het mkb
De inschatting dat er een grote behoefte is aan ondersteuning bij het gebruik van hyperscaler in het Duitse mkb wordt bevestigd door het onderzoek “Managed Cloud Innovation” dat in december 2018 door Crisp Research is gepresenteerd. Hieruit blijkt dat 71 procent van de ondervraagde MKB-bedrijven de operationele verantwoordelijkheid voor hun cloudomgeving wil overdragen aan een of meer managed cloud providers. Daarentegen is slechts 22 procent van de bedrijven van plan het systeem zelf te exploiteren. Voor de overige zeven procent zullen de eigen werknemers en een MSP de taken verdelen. De overgrote meerderheid van het MKB wil blijkbaar hyperscaler-aanbiedingen als een volledig beheerde dienst gebruiken. De ambities om hiervoor zelf specifieke competenties op te bouwen, lijken in deze doelgroep daarentegen minder uitgesproken.
Het aanbieden van de exploitatie van cloud-scenario’s als een dienst heeft dus een enorm groeipotentieel voor dienstverleners. Dit is niet alleen het geval in Duitsland. Volgens de geciteerde studie van Kaseya is cloudbeheer, met een groei van 49 procent wereldwijd, een van de managed service-aanbiedingen waarvan de inkomsten zich jaar na jaar het sterkst hebben ontwikkeld. Voor 54 procent van de MSP’s is het nu al een van de belangrijkste onderdelen van het portfolio, zo blijkt uit het rapport “MSP’s in 2019” van back-upspecialist Datto.
Verschillende soorten dienstverleners
In dit land zijn er inmiddels nogal wat dienstverleners van verschillende soorten die als managed cloudprovider optreden: adviesbureaus, systeemintegrators, born-in-the-cloud-bedrijven, hostingproviders en systeemhuizen. Sommigen hebben bevoegdheid voor meerdere hyperscalers, anderen richten zich op één. Crisp Research maakt ook onderscheid tussen beheerde publieke cloudaanbieders en beheerde hybride cloudaanbieders. De eersten draaien workloads uitsluitend op hyperscaler-platforms. Deze laatste nemen daarentegen ook de operationele verantwoordelijkheid voor particuliere infrastructuren op zich. Hun dienstverlening bestaat uit het uitbreiden van het on-premises landschap van bedrijven naar de cloud en het voor hen beheren van de hybride omgeving.
Cloudbeheer maakt tot nu toe echter slechts deel uit van het portfolio van een minderheid van systeemhuizen. De analisten van Crisp zien de reden hiervoor in het “ontoereikende vermogen” van velen om “uit de comfortzone te stappen” en zich serieus op de toekomst te richten. In hun overzicht van de belangrijkste aanbieders zijn het vooral grote huizen als Axians, Bechtle, Cancom en Computacenter die te vinden zijn. Toch zijn er systeemhuizen met beduidend minder dan 100 werknemers die al met succes cloud-scenario’s voor hun klanten exploiteren. Bij Cyberdyne in Keulen bijvoorbeeld is dit “het segment dat momenteel voor ons het sterkst groeit”, zoals Ralph Friederichs, oprichter en CEO van het bedrijf, meldt. “We hebben bijna geen project meer waarin we geen beheerde clouddiensten integreren.”
Een paar jaar geleden, toen de as-a-service golf aan momentum won, overwoog Friederichs aanvankelijk zijn eigen datacenter te bouwen. Uiteindelijk liet hij het plan echter varen en besloot hij, als langdurige Microsoft-partner, zich te concentreren op de Office 365- en Azure-activiteiten en zijn eigen beheerde diensten aan te bieden op basis van het publieke cloudplatform. Met dit aanbod komt het systeemhuis tegemoet aan een behoefte bij zijn middelgrote klantenkring, aldus de algemeen directeur. Cyberdyne heeft nu “bijna geen klant die niet hybride werkt”. Sommige zijn zelfs “100 procent in de cloud” met hun IT.
Verschillende bedrijfsconcepten
Een soortgelijke strategie wordt gevolgd bij Basys Bartsch in Bremen. Het systeemhuis gebruikt Azure ook om zijn eigen beheerde diensten aan te bieden. Zo monitort en onderhoudt het bedrijf virtuele machines voor klanten, analyseert het het verbruik, of zorgt het voor de opslag, controleert het de I/O-snelheid en de beschikbaarheid van gegevens. Voor andere klanten bieden zij complete diensten die de hele stack omvatten, van de virtuele machines tot opslag en middleware tot de applicatie. “Er zijn verschillende variaties in de bedieningsconcepten”, verklaart Michael Hollmann, Senior Consultant bij Basys Bartsch.
De expert uit Bremen begon enkele jaren geleden met het opbouwen van cloud-expertise, aanvankelijk in zijn eigen systeemhuis Hollmann IT, voordat hij zich afgelopen najaar aansloot bij de lokale concurrent. De nadruk van zijn bedrijf ligt echter nog niet op managed services, maar op consulting. Klanten hebben nog steeds “veel behoefte aan advies over de cloud”, zegt Hollmann als reden hiervoor. Sommigen twijfelen “of zij deze weg wel moeten inslaan”. Hen mogelijkheden laten zien, met hen discussiëren over gegevensbescherming en technologische onderwerpen, dat maakt het grootste deel uit van het dagelijkse werk van zijn team.
Verkopen alleen is te weinig
Hij herkent niettemin “een lucratieve markt” voor Basys Bartsch in beheerde clouddiensten. “Ik geloof dat we daar nog een enorm potentieel hebben. Als systeemhuis moeten wij op zoek gaan naar de juiste niches en voor onze klanten een individueel dienstenaanbod creëren dat anderen op deze manier niet kunnen aanbieden.” Alleen clouddiensten doorverkopen tegen een meerprijs, zoals hij vaak constateert in het kanaal, is niet genoeg. Volgens Hollmann zijn veel partners veel te traag met het afstemmen van hun bedrijfsmodel op de cloud.
Voor veel systeemhuizen zijn hyperscalers echter gewoon te complex. “Vooral voor kleinere partners is dit sterk spul,” bevestigt Henning Meyer, Managing Director van Acmeo. De distributeur uit Hannover ondersteunt al enkele jaren gespecialiseerde dealers bij hun transformatie naar MSP’s. Voor kleinere systeemhuizen is het volgens Meyer zinvol om eenvoudigere platforms zoals 1&1 Ionos Enterprise Cloud of Busymouse te gebruiken om IT-diensten voor klanten te leveren in een operator-model. Voor de Acmeo-baas staat het echter buiten kijf dat AWS, Azure en Google sterk zullen blijven groeien. “Dat systeemhuizen kijken naar hoe ze hun aanbod beheren, heeft daardoor veel zin.” Met de beheerconsoles die de VAD verkoopt, biedt hij zijn partners “technische mogelijkheden om ook publieke clouds zuiver te beheren”.
Aanvullende informatie over het onderwerp
Hyperscalers stellen hoge eisen aan hun partners
Op het eerste gezicht maakt het geen verschil: of managed service providers systemen op klassieke infrastructuren voor hun klanten beheren of workloads in de cloud. In geval van twijfel kunnen zij zelfs dezelfde bewakings- en beheersinstrumenten voor beide gebruiken. Bij nadere beschouwing blijkt echter dat het werken als een managed cloud provider andere vaardigheden vereist die niet tot de uitrusting van een klassieke MSP behoren, of tot nu toe slechts in rudimentaire vorm. AWS, Google en Microsoft verwachten bijvoorbeeld van hun partners dat ze bedrijfsprocessen kunnen automatiseren, AI in monitoring kunnen integreren, applicatiearchitecturen kunnen moderniseren, containertechnologieën kunnen gebruiken of cloud-native applicaties met DevOps-processen kunnen creëren.
Deze vaardigheden staan ver af van wat systeemhuizen voor hun dagelijkse werkzaamheden nodig hebben. Voor partners die zich de afgelopen jaren in een soms moeizaam proces tot MSP’s hebben ontwikkeld, betekent de overstap naar de cloud een minstens zo grote stap. Sommigen zullen deze weg niet willen gaan en de zaak aan anderen overlaten. Zeker, in een hybride wereld zal er behoefte blijven bestaan aan klassieke IT-diensten. Maar van een markt die zich met hoge dubbele groeicijfers ontwikkelt, zullen de cloudweigeraars uitgesloten blijven.
Hoog innovatietempo
Niet alleen de complexiteit, maar ook het innovatietempo van hyperscalers levert problemen op voor dienstverleners. Zij lanceren met korte tussenpozen nieuwe diensten. Verschillende functies worden dagelijks toegevoegd. De consultant van Basys, Hollmann, spreekt van “grote organisatorische inspanningen” om de opleiding van de werknemers te coördineren en hun vaardigheden op peil te houden. Cyberdyne baas Friederichs ziet dit ook als een uitdaging. Om het onder de knie te krijgen, is niet alleen een zekere organisatiegrootte nodig (zijn systeemhuis telt 40 medewerkers), maar ook veel passie.
Voor het Keulse bedrijf wordt deze passie blijkbaar gevoed door het besef dat de markt zich duidelijk in de richting van de cloud ontwikkelt. “We zitten midden in de transformatie: Microsoft, AWS en Google drijven deze business aan. De IT-industrie is aan boord gesprongen, en in het bedrijfsleven zijn de voordelen volledig aangekomen.” De scepsis die een paar jaar geleden bestond ten aanzien van beveiliging, gegevensbescherming, beschikbaarheid of bandbreedte speelt vandaag de dag bijna geen rol meer, zegt hij. Daarom verwacht hij “dat we over een paar jaar nog maar een paar on-premisesystemen zullen hebben en bijna uitsluitend met beheerde cloudoplossingen zullen werken.