Wat is een OPF-bestand?

OPF-bestanden zijn op XML gebaseerde bestanden die worden gebruikt voor e-boeken.

OPF is gebaseerd op Open E-Book, de voorloper van EPUB, en werd in de jaren negentig ontwikkeld door de bedrijven SoftBook Press en NuvoMedia voor hun eigen mobiele lezers.

Na verschillende versies verscheen in 2007 de Open Publication Structure (OPS) 2.0 onder de huidige naam EPUB, die vervolgens werd voortgezet als open standaard onder auspiciën van het International Digital Publishing Forum (IDPF). In de loop van deze veranderingen verdween ook de bestandsextensie *.opf en werd deze vervangen door de nu gebruikelijke extensie *.epub. Sinds begin 2017 is de IDPF gefuseerd met het W3C en wordt de ontwikkeling van EPUB binnen het W3C als werkgroep voortgezet.

Eigenschappen van OPF-bestanden

Als onderdeel van de EPUB-specificatie worden in OPF ook metadata opgeslagen, zoals de titel, taal, auteur van een e-book en categorie. Bovendien wordt verwezen naar de navigatiestructuur en eventueel aanwezige afbeeldingen.

Een e-book in EPUB-formaat bevat meestal een bestand content.opf en het bijbehorende bestand toc.ncx, waarin de inhoudsopgave is opgeslagen. De eigenlijke inhoud bestaat uit HTML-bestanden, zonder welke zinvol gebruik van het OPF-bestand niet mogelijk is.

E-boeken op basis van de EPUB-specificatie maken het mogelijk de inhoud dynamisch aan te passen aan de beeldschermgrootte van het leesapparaat en zijn daardoor niet alleen geschikt voor speciale lezers, maar ook voor een grote verscheidenheid aan tablets en smartphones als een geschikte app wordt gebruikt.

Openen, lezen en bewerken

Er zijn talloze gratis en commerciële programma’s beschikbaar voor het openen en lezen van OPF- of EPUB-bestanden, die werken onder Windows, Mac OS, Linux, Android, iOS en andere besturingssystemen.

Hetzelfde geldt voor het maken en bewerken, hoewel de meeste toepassingen hier tegen betaling zijn. De bekendste programma’s zijn Adobe InDesign, QuarkXPress, Calligra Author (voor Linux) en Apple Pages (tekstverwerker met EPUB-exportfunctie).